Денес е светски ден за превенција од самоубиства.

Светскиот ден на превенција од самоубиство се одбележува на 10 септември секоја година на иницијатива на Меѓународната асоцијација за превенција од самоубиство со поддршка на Светската здравствена организација, со цел да се сврти вниманието на јавноста кон самоубиството како една од водечките причини за прерана смрт што може да се спречи. Дисеминација на информации, подобрување на образованието, образованието, се важни задачи во ваквите напори.

Според СЗО, самоубиствата се една од најголемите причини за смрт во светот и третата најголема причина за смртност кај млади луѓе под 25 години. Секоја година, околу 1 милион луѓе се самоубиваат – 1 смрт на секои 40 секунди. Светската здравствена организација проценува дека до 2020 година, загубите ќе надминат 1,5 милиони и дека самоубиствата ќе сочинуваат 2,4% од глобалниот товар на болести.

Самоубиството најчесто го вршат лица постари од 50 години, бидејќи тоа е најмногу кога се намалува „животниот баланс“. Според податоците, најчести причини се осаменоста, а самоубиствата главно се случуваат во пролет или рано лето, бидејќи тогаш „природата се буди“, а оној што е во депресија тогаш чувствува поголем притисок.

Истражувањата покажаа дека околу 80% од луѓето кои извршиле самоубиство некое време пред смртта покажуваат некои од следниве знаци: промени во личноста – тие се тажни, повлечени, чувствителни, нервозни, уморни, неодлучни, безобразни, понекогаш вознемирени и хиперактивни…

Промени во однесувањето – тие не можат да се концентрираат на работа, училиште, редовни обврски, не ги интересира нивниот изглед…

 Промени во спиењето – предолго спиење или несоница, будење многу рано наутро, кошмари… Промени во навиките во исхраната – немаат апетит и се слаби, или јадат премногу.

Луѓето кои можат да придонесат за превенција од самоубиство се: здравствени работници и работници од социјална заштита, истражувачи, наставници, полиција, новинари, верски и културни водачи, волонтери, роднини и пријатели погодени од самоубиствено однесување.

Важна група на заштитни фактори се здравиот начин на живот – одржување на правилна диета, редовна физичка активност, добар сон, одмор и активност, непушење пушење, употреба на алкохол и други нелегални зависни супстанции. Зајакнувањето на овие заштитни фактори е клучен стратешки пристап кон превенција самоубиство предложено од СЗО.

Целта на одбележувањето на Светскиот ден на превенција од самоубиство е можност луѓето ширум светот да се обединат и да преземат мерки, како што е адекватен третман на лица со ментални заболувања, грижа за лица кои се обиделе да извршат самоубиство и поумерени медиумски извештаи за ова прашање.

Денес не гледаме ударни кампањи, топ тема на главните вести, јавни дебати и дискусии. Денес овој ден ќе помине како и сите останати.А, реалноста е поинаква…

Еден ден, дури и малку е.Секој ден треба да се зборува. За да не биде срам, да не биде осуда.Да се зборува толку многу, се додека зборот не стигне до оној на кого најмногу му треба помош. А, знаете што? Тие се најтивки. А, пред очи ни се. ТИ- што го читаш ова, не срами се да ги извадиш црнилата и сивилата од твојата душа и да разговараш со најблиските.

ТИ- што го читаш ова, не срами се да побараш стручна помош. ТИ- што го читаш ова, не заборавај да ги прашаш најблиските како се, како им поминал денот, дали нешто ги загрижува.

ТИ- што го читаш ова, не заборавај на твоето ментално здравје, затоа што неговата кревкост и силина се во твоите раце.

• Мој психолог