Европејците со месеци купуваа гас по високи цени, плаќајќи ја цената за ниското складирање пред зимската сезона, отсуството на долгорочни договори со Русија, но и затоа што лековерно веруваа во тврдењата на Америка дека рускиот гас „од цевки“ може да биде заменет со американски течен гас.
Русија испорачува околу 175 милијарди кубни метри годишно на Европа. Каде да се добијат такви количини што можат да го заменат рускиот гас? Тоа во моментов не е можно. Секој што вели поинаку, лаже, вели експертот на Фондот за национална енергетска безбедност Игор Јушков.
Цените на бензинот во Европа, по декемврискиот максимум од над 2.000 долари за илјада кубни метри, сега достигнуваат околу 800 долари.
Енергетската ситуација во ЕУ се влоши на крајот на 2021 година. Цената на гасот во Европа скокна за 39 отсто од 15 на 22 декември, а на 21 декември достигна историски максимум од 2.190,4 долари за илјада кубни метри.
Јушков објаснува дека европските земји играле на картата на краткорочни договори за набавка на гас, сметајќи дека секогаш ќе има доволно понудувачи и дека дополнителни количини гас може лесно да се набават на самото место. Во исто време, вели тој, САД ги убедиле дека лесно ќе најдат замена за рускиот гас.
Европејците измамени
Гасната криза беше поттикната и од последната ескалација на тензиите во односите меѓу Русија и Западот околу Украина. Во светлината на таа криза, Соединетите Држави ги убедија Европејците да не се плашат од недостигот на енергија и слободно да преземат остри санкции кон Русија, ветувајќи им дека ќе им најдат уште еден гас. Сепак, вели Јушков, Европа треба да разбере дека е невозможно да се најде друг гас.
„За да се замени рускиот гас без никакви последици, неопходно е да се произведе исто толку нов гас и да се испорача. Американците наведуваат дека ќе го пренасочат катарскиот гас во Европа, од Нигерија и Алжир, но и двата делумно доаѓаат во Европа. Доколку целосно се пренасочат кон Европа, во Азија би имало недостиг и раст на цените. Бидејќи добавувачите на течен природен гас (LNG) се економски ориентирани, сосема е природно гасот најмногу да оди во Азија, бидејќи таму може да се заработи повеќе. „Значи, рускиот гас не може да се замени дури и ако тоа се прави три до четири години“, вели експертот.
Рускиот вицепремиер Александар Новак исто така смета дека Европа не може целосно да го замени рускиот гас „од цевката“ со течен гас.
„Експертите ги предупредуваат Европејците да не играат на картата на течен гас, бидејќи тој не може да го замени снабдувањето со руски гас. „Но, дури и делумното откажување на Европа од рускиот гас во корист на течниот гас може да биде причина за нов бран гасна криза во Азија“, вели Новак во написот за магазинот „Енергетска политика“.